Usługi w działalności nierejestrowanej a ZUS- projektowane zmiany na korzyść podatników

W Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji, w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny, został udostępniony projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (numer w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UA8) wraz z uzasadnieniem oraz oceną skutków regulacji.

Projekt wniósł Minister Rozwoju i Technologii w dniu 5 kwietnia 2024 roku

Projekt z dnia 5 kwietnia 2024 r. U S T A W A o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego w art. 16 dokonuje zmian w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zmiana ta dotyczy podleganiu ubezpieczeniom społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umów o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej "zleceniobiorcami", oraz osobami z nimi współpracującymi) zawieranych w ramach działalności nieewidencjonowanej o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.”

Zmiany dotyczą w szczególności art. 6 ww. ustawy. A mianowicie w art. 6 po ust. 4a dodaje się ust. 4aa w brzmieniu:

1. „4aa. Osoby, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentownemu, jeżeli są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy, o której mowa w ust. 1 pkt 4, o ile umowa taka jest zawierana w ramach działalności, o której mowa;
2. w art. 18c w ust. 11 pkt 6 wyraz „60” zastępuje się wyrazem „59”

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał 2024 r

Czy proces legislacyjny zakończy się w tym roku? Czas pokaże.
Projekt zawiera propozycje zmian aż w 35 ustawach dlatego nie ma co liczyć na szybkie uchwalenie.
Oby tylko ta korzystna zmiana weszła od 2025 roku.

Co to oznacza?

Jeżeli projekt wejdzie w życie w niezmienionej wersji skończy się prawie 6 letni spór o składki ZUS z tytułu wykonywania usług w ramach działalności nierejestrowanej.

Działalność nierejestrowana - na czym polega?

Ustawa Prawo przedsiębiorców reguluje w art. 5 kwestie związane z działalnością nierejestrowaną. Zgodnie z jego treścią „ Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.”

Limit przychodu w 2024 roku.

Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2024 roku w pierwszym półroczu wynosi 4 242 zł brutto, natomiast w drugim półroczu wyniesie 4 300 zł brutto.

W konsekwencji limit przychodu dla działalności nierejestrowanej również zmieni się w 2024 roku dwukrotnie.

I tak w okresie od stycznia do czerwca 2024 roku wyniesie 3 225,00 zł a od lipca 2024 roku wynosić będzie 3 181,50 zł.

Działalność nierejestrowana a ZUS

Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli przedmiotem działalności nierejestrowanej jest sprzedaż towarów wówczas nie ma konieczności odprowadzania składek ZUS.

Czy osoba świadcząca usługi w ramach działalności nierejestrowanej zobowiązana jest do opłacania składek społecznych i zdrowotnych?

Jednak jeżeli w działalności nierejestrowanej świadczone są usługi, to usługobiorca jest zobowiązany do odprowadzania składki na zasadach właściwych dla zlecenia. W świetle przepisów, osoba wykonująca usługi w ramach działalności nierejestrowanej jest traktowana jako zleceniobiorca.

Niestety ustawa Prawo Przedsiębiorców nie wprowadziła zmian w przepisach ubezpieczeniowych, a co za tym idzie wykonywanie pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia może stanowić odrębny tytuł do ubezpieczeń. Zawarcie umowy zlecenia nakłada na Zleceniodawcę obowiązek zgłoszenia takiej umowy w ciągu 7 dni do ubezpieczeń społecznych lub zdrowotnych i opłacenia z tego tytułu składek.

Ustawodawca stoi na stanowisku, że wykonywanie usług w ramach działalności nierejestrowanej zobowiązuje Zleceniodawcę do zgłoszenia takiej umowy do ubezpieczeń społecznych i opłacenia z tego tytułu składki.

W praktyce niejednoznaczność tej sytuacji powoduje, że część osób chcących świadczyć usługi w ramach działalności nierejestrowanej, co do zasady nie decyduje się na tą formę prowadzenia biznesu.

Stanowisko ZUS i Ministerstwa Rozwoju i Technologii sprowadza się do tego, że jeżeli przedmiotem tej działalności jest sprzedaż towarów, to składek nie ma. Jeżeli natomiast osoba prowadząca taką działalność świadczy usługi, to powinny być one oskładkowane na zasadach właściwych dla zlecenia.

Istotne jest przy tym, że zleceniodawca będący osobą fizyczną niewykonującą działalności gospodarczej jest płatnikiem składek. Jeżeli nie dokona zgłoszeń i nie będzie rozliczał składek, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności.

Źródło:
- Akt prawny (rcl.gov.pl)
- Projekt (rcl.gov.pl)