Ulga termomodernizacyjna - obniżamy podatki w 2022r. (część III)

Z początkiem 2019r. do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej u.p.d.o.f.), wprowadzona została tzw. ulga termomodernizacyjna.

W ramach tej ulgi podatnicy będący właścicielami lub współwłaścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych mają prawo odliczać od podstawy obliczenia podatku dochodowego wydatki poniesione w roku podatkowym na materiały budowlane, urządzenia i usługi, związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w tym budynku. Zasady korzystania z ulgi termomodernizacyjnej określają przepisy art. 26h u.p.d.o.f.

Jakie przychody obejmuje ulga?

Odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej dokonuje się od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 u.p.d.o.f. oraz od przychodów wymienionych w art. 6 ust. 1, 1a i 1d ustawy o ryczałcie.

Oznacza to, że z możliwości odliczenia mogą skorzystać podatnicy opodatkowujący swoje dochody według skali podatkowej lub według jednolitej 19% stawki podatku oraz opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Kto może skorzystać z ulgi?

Ulga termomodernizacyjna dotyczy wyłącznie wydatków poniesionych przez podatnika będącego właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego pod warunkiem, że przedsięwzięcie termomodernizacyjne w tym budynku zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Jeżeli podatnik nie ma tytułu prawnego, z którego wynikałoby jego prawo własności do nieruchomości, a jedynie jest jej posiadaczem, wówczas nie może skorzystać z omawianego odliczenia.

Warunki skorzystania

Z ulgi skorzystasz jeśli poniesiesz wydatki na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego wyłącznie w budynku mieszkalnym jednorodzinnym.

Jak wynika z objaśnień podatkowych z dnia 16 września 2019r., budynek mieszkalny jednorodzinny to budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.

Definicja powyższa jest zgodna z definicją zawartą w Art. 3 pkt 2a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.).

Przy czym podatnik będzie miał prawo do ulgi termomodernizacyjnej, jeśli budynek, którego jest właścicielem lub współwłaścicielem, będzie miał status budynku mieszkalnego jednorodzinnego, zgodnego z powyższą definicją, najpóźniej na dzień dokonania odliczenia.

Z ulgi termomodernizacyjnej nie można korzystać w przypadku budynku będącego w budowie. Odliczenie dotyczy budynków już wybudowanych.

Z ulgi skorzystasz, jeśli poniesiesz wydatki na termomodernizację domu jednorodzinnego.

Wprowadzenie nowej ulgi spowodowało powstanie nowego terminu – przedsięwzięcie termomodernizacyjne. Pojęcie to na gruncie u.p.d.o.f. jest zdefiniowane poprzez odniesienie do już istniejącej definicji zawartej w art. 2 pkt 2 ustawy z 21.11.2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów.

Zgodnie z tą definicją przedsięwzięcie termomodernizacyjne jest to przedsięwzięcie, którego przedmiotem jest:

• ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych;
• ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków;
• wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a;
• całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.

W świetle tej definicji nacisk jest zatem kładziony na działania, które powodują faktyczne zmniejszenie zapotrzebowania na energię lub ograniczenie jej strat albo zamieniają tradycyjne źródła energii na źródła odnawialne.

Analizując przepisy można wyciągnąć wniosek, iż aby udowodnić przeprowadzenie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w ramach ulgi należałoby również przeprowadzić audyt energetyczny budynku.

Usługa audytu energetycznego została wymieniona wśród usług będących przedsięwzięciem termomodernizacyjnym w wydanym rozporządzeniu (o którym mowa poniżej), więc jej koszt można także odliczyć w ramach ulgi.

Jednocześnie w dotyczących ulgi termomodernizacyjnej objaśnieniach podatkowych z dnia 19 września 2019 r. znajduje się adnotacja, iż podatnik nie jest zobowiązany do przeprowadzania audytu energetycznego, w tym przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego

Z ulgi skorzystasz jeśli poniesiesz wydatki na materiały budowlane, urządzenia lub usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym jednorodzinnym , wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych

W oparciu o nowe przepisy zostało także wydane przez Ministra Inwestycji i Rozwoju rozporządzenie z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz.U. poz. 2489) określające wykaz rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych.

Zgodnie z jego treścią do materiałów budowlanych i urządzeń zaliczają się m.in:

• materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem;
• węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury;
• kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
• kocioł olejowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
• zbiornik na gaz lub zbiornik na olej;
• kocioł na paliwo stałe spełniający co najmniej wymagania określone w rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwa stałe (Dz. Urz. UE L 193 z 21.07.2015, s. 100);
• przyłącze do sieci ciepłowniczej lub gazowej;
• materiały budowlane wchodzące w skład instalacji ogrzewczej;
• materiały budowlane wchodzące w skład instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
• materiały budowlane wchodzące w skład systemu ogrzewania elektrycznego;
• pompa ciepła wraz z osprzętem;
• kolektor słoneczny wraz z osprzętem;
• ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem;
• stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne;
• materiały budowlane składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu.

Natomiast do usług związanych z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego zalicza się:

• wykonanie audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego;
• wykonanie analizy termograficznej budynku;
• wykonanie dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi;
• wykonanie ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej;
• docieplenie przegród budowlanych lub płyt balkonowych lub fundamentów;
• wymiana stolarki zewnętrznej np.: okien, okien połaciowych, drzwi balkonowych, drzwi zewnętrznych, bram garażowych, powierzchni przezroczystych nieotwieralnych;
• wymiana elementów istniejącej instalacji ogrzewczej lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej lub wykonanie nowej instalacji wewnętrznej ogrzewania lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
• montaż kotła gazowego kondensacyjnego;
• montaż kotła olejowego kondensacyjnego;
• montaż pompy ciepła;
• montaż kolektora słonecznego;
• montaż systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła z powietrza wywiewanego;
• montaż instalacji fotowoltaicznej;
• uruchomienie i regulacja źródła ciepła oraz analiza spalin;
• regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji;
• demontaż źródła ciepła na paliwo stałe.

Z ulgi skorzystasz jeżeli poniesione wydatki dotyczą przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, które zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniosłeś pierwszy wydatek

Aby skorzystać z ulgi podatnik musi zakończyć przedsięwzięcie w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek . Jeżeli termin ten nie zostanie dotrzymany, podatnik jest obowiązany zwrócić ulgę poprzez doliczenie kwot poprzednio odliczonych do dochodu za rok podatkowy, w którym upłynął termin na zakończenie przedsięwzięcia.

Z ulgi skorzystasz jeżeli posiadasz fakturę wystawioną przez podatnika podatku od towarów i usług, który nie korzysta ze zwolnienia od tego podatku

Wysokość wydatków ustala się na podstawie faktur wystawionych przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku. Jeżeli poniesione wydatki były opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę wydatku uważa się wydatek wraz z podatkiem od towarów i usług, o ile podatek ten nie został odliczony na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług.

Z ulgi skorzystasz jeżeli poniesione wydatki nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej lub zwrócone tobie w jakiejkolwiek formie

Regulacja ta wskazuje na brak możliwości odliczenia wydatków, których podatnik nie poniósł, gdyż zostały mu zrefinansowane (zwrócone). Odliczeniu podlegają te wydatki, których ciężar ekonomiczny ponosi podatnik (uszczuplają jego majątek). Zatem jeżeli wydatki są sfinansowane pożyczką/kredytem, których spłata obciąża podatnika, wówczas są traktowane jako sfinansowane przez podatnika i podlegają odliczeniu.

Z ulgi skorzystasz jeżeli poniesionych wydatków nie zaliczyłeś do kosztów uzyskania przychodów, nie odliczyłeś od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne lub nie uwzględniłeś w związku z korzystaniem z ulg podatkowych zgodnie z Ordynacją podatkową

Nie ma także możliwości odliczenia wydatków, które w jakiejkolwiek formie pomniejszyły już zobowiązanie podatkowe podatnika.

Kwota odliczenia nie może przekroczyć 53 000 zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach, których podatnik jest właściciele

Limit ulgi nie jest związany z jedną inwestycją lub jednym przedsięwzięciem termomodernizacyjnym, lecz jest określony dla danego podatnika, niezależnie od liczby inwestycji termomodernizacyjnych. Podatnicy pozostający w związku małżeńskim powinni wiedzieć, że limit ten dotyczy każdego z małżonków odrębnie, czyli każdemu z nich przysługuje odliczenie w maksymalnej wysokości 53 000 zł.

Kiedy należy dokonać odliczenia?

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki . W zależności od sposobu opodatkowania podatnika kwota odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej musi być uwzględniona w załączniku PIT/O do zeznania PIT-37, PIT-36, PIT-36L lub PIT-28 (w zależności od stosowanej przez podatnika formy opodatkowania).

Kwota odliczenia nieznajdująca pokrycia w rocznym dochodzie podatnika podlega odliczeniu w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż przez 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Zgodnie ze zmienionym brzmieniem ust. 4 w art.26h u.p.d.o.f. za datę poniesienia wydatku uważa się dzień wystawienia faktury.

Jednocześnie w dotyczących ulgi termomodernizacyjnej objaśnieniach podatkowych z dnia 19 września 2019 r. znajduje się adnotacja że za datę poniesienia wydatku uważa się dzień sprzedaży (datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi) określony na fakturze VAT, ponieważ na podstawie faktury ustala się wysokość poniesionych wydatków na termomodernizację budynku. W przypadku, gdy na fakturze VAT brak jest informacji o dniu sprzedaży przyjmuje się, że dzień ten przypada na dzień, w którym wystawiono fakturę.

Obowiązek doliczenia zrefinansowanych wydatków uwzględnionych w uldze (odliczonych w zeznaniu podatkowym).

Podatnik, który po roku, w którym dokonał odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, jest obowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone do dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot.

Przedsięwzięcie termomodernizacyjne rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2019 r.

Odliczenie z tytułu ulgi termomodernizacyjnej stosuje się również do przedsięwzięcia termomodernizacyjnego rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2019 r., które zostanie zakończone po dniu 31 grudnia 2018 r., jednak nie później niż w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. W takim przypadku, odliczeniu podlegają wydatki poniesione na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia, w którym upływa okres 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Źródło (podatki.gov.pl).