Ponownie wybieramy formę opodatkowania na 2022 r.

Dla wielu przedsiębiorców obowiązujący od 2022 roku Polski Ład był czynnikiem decydującym o wyborze optymalnej formy opodatkowania. Po modyfikacjach, jakie wprowadziła reforma, wielu z nich zdecydowało się zmienić formę opodatkowania na 2022 rok.

Nowelizacja Polskiego Ładu, czyli tzw. „ Niskie Podatki”, która wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2022 roku, za sprawą ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw ustawy, obniża stawkę podatku w I progu podatkowym z 17% do 12% (dla skali podatkowej) oraz wprowadza między innymi zmiany na gruncie odliczeń składki zdrowotnej (dla ryczałtu i podatku liniowego).

Wprowadzone zmiany zdecydowanie zmienią opłacalność poszczególnych form opodatkowania.

Przy tak dużym spadku stawki podatkowej część przedsiębiorców ponownie zadaje sobie pytanie czy nie lepiej wrócić do skali podatkowej?

Poniżej postaram się odpowiedzieć na pytania:

• komu opłaci się zmiana formy opodatkowania na skalę podatkową,
• czy warto w trakcie roku decydować się na taki krok,
• jak przejść z podatku liniowego na skalę podatkową,
• jakie mają nowe obowiązki ryczałtowcy, którzy przeszli na skalę,
• na co powinien zwrócić uwagę przedsiębiorca opodatkowany w 2022 roku ryczałtem, który myśli o przejściu na skalę podatkową.

Jak przejść z podatku liniowego na skalę podatkową?

Podatnicy, którzy są opodatkowani na zasadach podatku liniowego, mogą zmienić formę opodatkowania w 2022 roku na skalę podatkową.

Będzie to możliwe, jeżeli zawiadomią o tym wyborze właściwego naczelnika urzędu skarbowego w zeznaniu rocznym składanym za 2022 rok poprzez specjalne oznaczenie na druku PIT-36. Zgłoszenia dotyczącego 2022 roku nie dokonujemy w tym wypadku poprzez aktualizację CEIDG.

W tym celu przedsiębiorcy będą składać zeznanie PIT-36 pomimo tego, że w trakcie 2022 roku płacili zaliczki na podatku liniowym. Zaliczki w trakcie roku i po zakończeniu nie podlegają przeliczeniu.

Warto jednak się zastanowić.

Podatnik, który rozlicza PIT według podatku liniowego, może przeliczyć swój PIT, tak aby zobaczyć, jak będzie wyglądał jego podatek w przypadku skali podatkowej.

Decyzję co do zmiany formy opodatkowania dochodów podatnik będzie mógł podjąć w okresie od 1 stycznia 2023 do 2 maja 2023 r. (30 kwietnia w 2023 r. to niedziela).

UWAGA ! Jeśli jednak podatnik złoży swój roczny PIT 36L w ustawowym terminie, a dopiero potem będzie chciał zmienić formę opodatkowania, to wówczas nie będzie już takiej możliwości.

Co ważne decyzja ta dotyczyć będzie tylko 2022 roku. Jeżeli więc podatnik, który na początku 2022 roku wybrał podatek liniowy, następnie złożył zeznanie za 2022 rok, w którym rozliczył się na podstawie skali podatkowej i w 2023 roku nadal chce być opodatkowany na skali, musi w tym celu złożyć w ustawowym terminie do naczelnika urzędu skarbowego rezygnację z podatku liniowego i wybór formy opodatkowania według skali podatkowej.

Na co powinny zwrócić uwagę osoby, które w 2022 roku są opodatkowane w formie podatku liniowego, a chcą przeliczyć zeznanie roczne na podstawie skali podatkowej?

1. możliwość odliczenia od dochodu zapłaconej składki zdrowotnej na podatku liniowym w wysokości maksymalnej do 8 700,00 zł (realna korzyść to 1 653,00 zł w skali roku);
2. stawka podatku na podatku liniowym w wysokości stałej wynosi 19% natomiast na skali podatkowej mamy dwie stawki 12% i 32% (32% powyżej dochodu 120 000,00 zł);
3. brak kwoty zmniejszającej podatek na podatku liniowym. Natomiast na skali podatkowej jest kwota zmniejszająca w wysokości 3.600 zł.

Jak przejść z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na skalę podatkową?

W przypadku rezygnacji z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mamy do wyboru dwa warianty. Dla każdego z nich przewidziano odrębne zasady i obowiązki.

Wariant I

Zmiany formy opodatkowania z ryczałtu na skalę podatkową za 2022 rok podatnicy dokonają dopiero w zeznaniu rocznym za 2022 rok. W tym celu przedsiębiorcy będą składać zeznanie PIT-36 pomimo tego, że w trakcie 2022 roku płacili zaliczki na ryczałt ewidencjonowany. Zaliczki nie podlegają przeliczeniu.

Podobnie jak przy podatnikach podatku liniowego, w tym wypadku podatnicy również będą mogli przeliczyć zeznanie roczne w formie skali podatkowej i jeśli będzie ona bardziej korzystna niż na ryczałcie, wtedy w ten sposób dokonają rozliczenia rocznego.

Również w tym wypadku nie jest to równoznaczne ze zmianą formy opodatkowania na kolejne lata. Zmiana dotyczy tylko 2022 roku. Zatem jeżeli w kolejnych latach, podatnik chce przejść z ryczałtu na skalę, to musi dokonać odpowiedniego zgłoszenia zmiany do urzędu skarbowego. Trzeba to zrobić do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym w danym roku podatkowym pojawił się pierwszy przychód.

Jednocześnie podatnicy, którzy rozliczali się w roku 2022 na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą zobowiązani do zaprowadzenia ksiąg podatkowych oraz sporządzenia remanentu.

W przypadku osób na ryczałcie może to być szczególnie problematyczne, gdyż poza dowodami zakupu towarów nie mają oni obowiązku zbierania dokumentów wydatkowych, które w przypadku opodatkowania na rozliczeniu skali podatkowej mogłyby być dla nich kosztem uzyskania przychodu.

Decydując się na zmianę formy opodatkowania po zakończonym roku z ryczałtu na skalę podatkowa podatnik ma obowiązek:

• sporządzić remanent na dzień 1 stycznia i 31 grudnia 2022 roku, jeżeli podatnik sporządził remanent towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków na dzień 31 grudnia 2021 r., przyjmuje się, że jest to remanent sporządzony na dzień 1 stycznia 2022 r. Jeżeli podatnik nie sporządził remanentu na dzień 1 stycznia 2022 r., przyjmuje się, że wartość remanentu początkowego wynosi 0 zł.,
• zaprowadzić KPiR od 1 stycznia 2022 roku a więc uzupełnić zapisy aby księga była prowadzona rzetelnie i niewadliwie,
• złożyć zeznanie roczne PIT-36 za 2022 rok,
• przechowywać dokumenty kosztowe, które mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wariant II

Zgodnie z Polskim Ładem 2.0 przedsiębiorcy na ryczałcie będą mogli zmienić formę opodatkowania na skalę w ciągu roku, składając do 22 sierpnia 2022 roku oświadczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów osiągniętych w okresie od 1 lipca 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku.

Nowelizacja ustawy nie zawiera wzoru takiego oświadczenia – czy powinno mieć postać osobnego pisma, czy złożenie oświadczenia rozumiane jest na równi z aktualizacją CEIDG-1 w zakresie formy opodatkowania.

Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność w formie spółki, to oświadczenie o rezygnacji z ryczałtu muszą złożyć wszyscy wspólnicy.

Co równie ważne, zmiana formy opodatkowania w trakcie roku z ryczałtu na skalę podatkową obowiązuje również w kolejnych latach, chyba że podatnik zdecyduje się na ponowną zmianę formy opodatkowania w nowym roku.

Zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy wprowadzającej Polski Ład 2.0 zmiana formy opodatkowania w trakcie roku dotyczy dochodów uzyskanych od lipca 2022 roku. Czyli pierwszą zaliczkę na skali podatkowej po zmianie podatnicy wyliczają za:

• lipiec 2022 roku – w przypadku rozliczania miesięcznego;
• III kwartał 2022 roku – w przypadku rozliczania kwartalnego.

Decydując się na zmianę formy opodatkowania w trakcie roku, podatnik będzie składał za 2022 rok dwa zeznania roczne:

• PIT-28 – w celu rozliczenia przychodów rozliczanych ryczałtem za okres styczeń–czerwiec 2022 roku;
• PIT-36 – w celu rozliczenia dochodu na zasadach ogólnych za okres od lipca do grudnia 2022 roku.

Oznacza to, że zobowiązany będzie prowadzić dwie ewidencje:

• Ewidencję przychodów – w celu rozliczenia przychodów za okres od stycznia do czerwca;
• KPiR – w celu rozliczenia dochodów za okres od lipca do grudnia.

Decydując się na zmianę formy opodatkowania w trakcie roku, w kalkulacji dochodu podatnik uwzględnia przychody i koszty ich uzyskania, które zostały poniesione od 1 lipca 2022 roku. Oznacza to, że koszty, które wystąpiły we wcześniejszych okresach 2022 roku, nie mogą być ujęte w wyliczeniu zaliczki na podatek na zasadach ogólnych za lipiec 2022 roku.

Zmieniając formę opodatkowania w trakcie roku z ryczałtu na skalę podatkową, podatnik powinien na dzień 1 lipca 2022 roku sporządzić spis z natury, w którym należy ująć:

• towary handlowe;
• materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze;
• półwyroby;
• produkcję w toku;
• wyroby gotowe;
• braki i odpady;
• towary stanowiące własność podatnika, znajdujące się w dniu sporządzenia spisu poza zakładem podatnika;
• towary obce znajdujące się w zakładzie podatnika (nie trzeba ich jednak wyceniać – wystarczające jest ilościowe ich ujęcie w spisie i wskazanie, czyją stanowią własność).

Warto mieć na uwadze, że zmiana formy opodatkowania w trakcie roku z ryczałtu na skalę podatkową uniemożliwia podatnikowi skorzystanie z preferencji wspólnego rozliczania z małżonkiem za 2022 rok czy rozliczenie jako samotny rodzic.

Zgodnie z art. 6 ust. 6 pkt 1 ustawy o PIT, z prawa do wspólnego rozliczenia z małżonkiem nie mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy byli opodatkowani ryczałtem przez część roku. Chcąc skorzystać ze wspólnego rozliczenia należy dokonać zmiany formy opodatkowania na skalę podatkową po zakończonym roku.

Na co powinien zwrócić uwagę przedsiębiorca opodatkowany w 2022 roku ryczałtem, który myśli o przejściu na skalę podatkową?

Przedsiębiorca powinien wziąć pod uwagę następujące aspekty:

• możliwość odliczenia od przychodu 50% składki zdrowotnej zapłaconej w danym roku podatkowym (realna korzyść zależna od tego, jaka stawka ryczałtu będzie miała zastosowanie dla danego podatnika);
• stawka podatku na ryczałcie zależna od rodzaju osiąganych przychodów versus 12%/32% na skali podatkowej (32% powyżej dochodu 120 000,00 zł);
• brak kwoty zmniejszającej podatek na ryczałcie. Na skali podatkowej jest taka możliwość, kwota zmniejszająca podatek wynosi 3 600,00 zł.