Wyrejestrowanie dłużnika z rejestru czynnych podatników VAT, ale także postawienie go w stan likwidacji, upadłości czy restrukturyzacja nie odbierają wierzycielowi prawa do skorzystania z ulgi na złe długi. Tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 października 2020 r. (dalej: Trybunał, TSUE) w sprawie polskiej spółki.
TSUE uznał, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, które uzależniają obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) od warunku, by w dniu dostawy towaru lub świadczenia usług, a także w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej mającej na celu skorzystanie z tego obniżenia dłużnik był zarejestrowany jako podatnik VAT i nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, zaś wierzyciel był w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej nadal zarejestrowany jako podatnik VAT naruszają prawo unii.
Naczelny Sąd Administracyjny (Polska) zwrócił się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
Trybunał stwierdził iż poprzez swoje dwa pytania, które należy rozpatrzyć łącznie, sąd odsyłający zmierza w istocie do ustalenia, czy art. 90 dyrektywy 2006/112 stoi na przeszkodzie przepisom krajowym, które uzależniają obniżenie podstawy opodatkowania VAT od warunku, by w dniu dostawy towaru lub świadczenia usług, a także w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej mającej na celu skorzystanie z tego obniżenia dłużnik był zarejestrowany jako podatnik VAT i nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, zaś wierzyciel był w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej nadal zarejestrowany jako podatnik VAT.
Trybunał (pierwsza izba) w wyroku z dnia 15 października 2020 r. orzekł:
„Artykuł 90 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które uzależniają obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) od warunku, by w dniu dostawy towaru lub świadczenia usług, a także w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej mającej na celu skorzystanie z tego obniżenia dłużnik był zarejestrowany jako podatnik VAT i nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, zaś wierzyciel był w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej nadal zarejestrowany jako podatnik VAT.”
Wyrok TSUE umożliwia skorzystanie z tzw. ulgi za złe długi przez przedsiębiorców, których dłużnicy znaleźli się w stanie upadłości. Wyrok będzie miał niewątpliwie duże znaczenie w obecnej rzeczywistości w której podatnicy zapewne będą częściej korzystali z ulgi na złe długi.
W związku z powyższym wyrokiem TSUE przedsiębiorcy, którzy otrzymali niekorzystne decyzje fiskusa odmawiające zastosowania ulgi na złe długi z uwagi na niespełnienie omawianych przesłanek i decyzje te uzyskały przymiot decyzji ostatecznych powinni rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wznowienie postępowań podatkowych na podstawie art. 240 § 1 pkt 11 Ordynacji Podatkowej.
Należy jednak pamiętać że wznowienie postępowania podatkowego następuje na wniosek strony złożony w terminie miesiąca od publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, co wynika z art. 241 § 2 pkt 2 Ordynacji Podatkowej.
Miesięczny termin na wniesienie żądania wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną rozpocznie się od daty publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE. Wyrok nie został jeszcze opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-335/19 E. sp. z o.o. sp.k. przeciwko Ministrowi Finansów.
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A62019CJ0335&qid=1604254665292